Gezonde en toekomstbestendige gebiedsontwikkeling. Kiezen en realiseren - hoe doe je dat? #2

Zoals in artikel #1 uitgelegd zijn er veel strubbelingen bij het realiseren van duurzame ontwikkelingen, onder andere hoe je tot de juiste keuzes komt als opdrachtgever. De ervaringen van bureau AM Landskab in toekomstbestendige gebiedsontwikkelingsprojecten is dat een hoop werk en energie bespaard kan worden door een integrale samenwerking van begin af aan te organiseren.

WSP en AM Landskab hebben elkaar hierin gevonden. We gaan beiden uit van een wisselwerking tussen lokaal gericht onderzoek, invloed door participatie en het doordenken en verbeelden van consequenties. Daarmee kan je tot gegronde keuzes komen voor inzetgebieden én ambities binnen de ‘duurzaamheidscontainer’ waarmee je geconfronteerd wordt in de gebiedsontwikkeling. Keuzes die je ook écht waar kunt maken.  

AM Landskab denkt door een samenwerking met WSP een totaalpakket te kunnen bieden en een vlot en continuerlijk proces te kunnen waarborgen. Onze werkzaamheden omvatten de scope vanaf de eerste visievorming op het begrip ‘duurzaamheid’ tot en met realisatie van duurzame leefomgevingen. WSP is een multidisciplinair bureau voor bouw, infra, milieu, water en energie. Zij zet haar kennis en ervaring in de breedte in voor het toekomstbestendig maken van onze leefomgevingen. Daarbij heeft zij alle disciplines in huis die nodig zijn om AM Landskab goed onderzoek op het gebied van duurzaamheid te kunnen bieden. Onderzoek dat als basis dient voor de keuze van, in eerste instantie de inzetgebieden en in tweede instantie de ontwerprichting van AM Landskab.

“Goed onderzoek is gericht onderzoek” volgens Stefen Werner van WSP. Om te kiezen welke duurzaamheidsonderzoeken er voor een bepaald gebied en bepaalde opgave nodig zijn, moet je je eerst in de specifieke situatie gaan verdiepen. Vergeet even kengetallen en generiek onderzoek, kijk wat het gebied en de betrokken partijen te bieden hebben. “Door goed naar elkaar te luisteren en begrip en respect te hebben voor ieders kwaliteiten en wensen, smeden we sterke teams en oplossingen”. Rob Gerardts benadrukt daarbij het belang van de brede blik: “WSP kijkt bij vraagstukken verder dan de primaire vraag. We zetten onze specifieke kennis van de afzonderlijke duurzaamheidsthema’s in en laten zien hoe de thema’s in elkaar grijpen.

Anne-Mette Andersen onderschrijft dit aanpak: “Precies, onderzoek gericht op de huidige, lokale situatie gekruist met de ambities voor de toekomst is wat wij als ontwerpbureau nodig hebben. We gaan nooit ‘zomaar’ iets ontwerpen. Er zit altijd een verhaal achter. Wanneer je toekomstbestendige leefomgevingen ontwerpt gaat het bij ons onder andere over: de biodiversiteit stimuleren, hittestress voorkomen, een circulair watersysteem realiseren, de kwetsbare verkeersdeelnemer faciliteren, informele ontmoetingen mogelijk maken, ik zou zo kunnen doorgaan. Het is maar net wat de plek en de mensen in kwestie nodig hebben.

Het is van onschatbare waarde voor dit proces, voor het tempo, het combineren van functies en voor de logica van keuzes dat één bureau de duurzaamheidsonderzoeken integraal kan uitvoeren. Daarom zie ik de samenwerking met WSP als bijzonder kansrijk.

Eén bureau, die integrale afwegingen kan maken tussen alle duurzaamheidsaspecten, scheelt een heleboel ‘quick-scans’ van steeds weer een andere discipline. Daar heb je eigenlijk niks aan, want elke discipline gaat dan in beeld brengen, hoe iets voor ‘hun’ thema zo duurzaam mogelijk opgelost zou kunnen worden. Al die onderzoeken moeten daarna met veel pijn en moeite bij elkaar gebracht worden en dat bots vanzelfsprekend vaak. Dan moet dát dan weer opgelost worden, Kortom, het neemt veel tijd en energie in beslag. De crux in toekomstbestendige gebiedsontwikkeling is om alle thema’s in samenhang te bekijken om tot betaalbare, uitvoerbare en beheersbare oplossingen te komen.”

Daarbij vinden AM Landskab en WSP dat duurzame oplossingen óók tot een fijne, gezonde en inclusieve samenleving moeten leiden. Want wie wilt dat nou niet? Noem het maar ‘sociale duurzaamheid’. Hiervoor is lokaal kijken én het participatieproces cruciaal. We zien dat je op basis van generieke onderzoeken, gemaakt los van de participatie, géén fijne en toekomstbestendige leefomgeving creëert. Want daarmee ga je voorbij aan de uniciteit van streken, plekken en mensen. Alleen gedragen plannen, worden duurzaam omarmd.

AM Landskab is gewend om altijd in co-creatie met uiteenlopende stakeholders te ontwerpen. Samen met WSP zijn ze snel en adequaat in staat om duurzame gebiedsontwikkeling te begeleiden van begin tot eind, van onderzoek tot participatie tot ontwerp. Anne-Mette Andersen licht toe: ”Met Stefen en Gerard hebben we ons over onze gezamenlijke praktijkervaring gebogen en zijn tot de conclusie gekomen dat we, zelfs met onze persoonlijke aanpak op maat, een ‘smart’ oplossing kunnen bieden aan opdrachtgevers. We hebben nu een globaal stappenplan ontwikkeld voor het kiezen en realiseren van gezonde en toekomstbestendige oplossingen; ‘Stappenplan toekomstbestendige gebiedsontwikkeling’. Hieronder hebben we de zes stappen van het procesaanpak geschetst en wat wij daarin bieden.”