Handvatten voor Aardgasvrije Wijken en Regionale EnergieStrategieën

Energietransitie is samenwerken. Het webinar ‘Esri Energie Workshop: 'Handvatten voor Aardgasvrije Wijken en Regionale EnergieStrategieën’ toonde op tal van manieren hoe je de energietransitie kunt versnellen met behulp van geografische data en slimme bijbehorende tools.

Het was lastig kiezen uit de zes interessante workshops tijden het webinar van Esri (half mei). En dat na verdiepende inleidingen van planoloog Theo Overduin (RES) en Esri’s eigen Bas Bijtelaar. Het Rijk wil de duurzame opwekking van elektriciteit een beslissende impuls geven via dertig regio’s en een doelstelling van 35 TerraWatt. Namens het Nationaal Programma Regionale Energiestrategie betoogde Overduin dat de vele beschikbare geografische data en tools erg goed helpen bij de ruimtelijke inpassing van die maatregelen (zon- en windenergie). Bovendien kan daarbij ook de kwaliteit van onze leefomgeving goed worden geborgd.

Overduin schetste een positief beeld van de eerste 21 ingediende RES-concepten, want de voorziene 35 TW lijken nu al ruimschoots gehaald. Het bij elkaar brengen van alle beschikbare data bleek mee te vallen en levert mooie kaarten op die online een open speelveld vormen. Vooral netbeheerders hebben in korte tijd belangrijke scenario’s opgesteld en gedeeld, aldus Overduin. Met verbeterprogramma’s (uit het rapport VIVET) kunnen nu lacunes worden opgevuld. De inpassing van de Omgevingswet zal nog wel veel inzet vergen, met eenduidig taalgebruik als een van de uitdagingen, besloot Overduin.

Opgave in kaart

Namens gastheer Esri presenteerde Bas Bijtelaar de ervaringen met het werken aan de RES. Het slim samenbrengen van geografische data is volgens hem essentieel voor een succesvolle RES (inclusief Transitievisie Warmte). Sterker, Bijtelaar noemde die data en het gebruik van GIS onmisbaar voor de samenwerking. Door het zo verkregen inzicht in ruimtelijke verbanden kun je prachtig zien waar er nog ruimte is voor bijvoorbeeld windturbines, en kunnen burgers en bestuurders optimaal het besluitvormingsproces doorlopen. Zelfs keuzes van bewoners kunnen dankzij GIS in beeld komen.

Dat GIS uitstekend geschikt is voor samenwerking, komt door de vele toepassingsmogelijkheden. Zoals het bij elkaar brengen van data, het ontdekken van inzichten en meekoppelkansen, het ontwikkelen en afwegen van scenario’s en uiteindelijk het maken van plannen. Bovendien is GIS daarna ook inzetbaar om de besluitvorming en de uitvoering te ondersteunen.

Het ArcGIS-platform vormt de ideale omgeving voor samenwerking, vervolgde Bijtelaar, en zeker door toepassing van de ‘Opgave in kaart-methodiek’. Deze methodiek helpt om bij complexe programma’s, zoals aardgasvrije wijken, een goede informatiestructuur op te zetten voor samenwerkende partijen. Dit kan door vooraf na te denken over wanneer je welke stakeholders erbij betrekt en welke inzichten zij nodig hebben. Daarbij wordt langdurig en programma-overstijgend samengewerkt met alle stakeholders en worden veel meekoppelkansen sneller inzichtelijk gemaakt. Met apps, dashboards en storymaps gebaseerd op geodata is een veelheid aan platforms beschikbaar. Die zijn van belang in allerlei processen en de daarbij te nemen stappen.

De ArcGIS Hub brengt de vele data samen, aldus Bijtelaar, wat een optimale samenwerking tussen tal van specialisten mogelijk maakt, inclusief analyses en monitoring. In de video van het webinar kun je de werking in een demo fraai zien.

In de daaropvolgende zes workshops was expliciet te zien wat er allemaal mogelijk is dankzij slimme toepassingen van GIS en Esri. Diverse partijen lieten aan de hand van een aantal thema’s en aspecten zien hoe je ArcGIS succesvol kunt benutten om tot aardgasvrije wijken te komen. Een uitgebreid verslag van de zes workshops lees je in dit artikel van Duurzaam Gebouwd. 

E-book

De diverse workshops lieten een tipje van de sluier zien van wat allemaal mogelijk is door geografische data op innovatieve manieren in kaart te brengen. Deze slimme digitale tools kunnen effectieve handvatten geven om het verschil te maken bij de ontwikkeling en uitvoering van projecten voor de energietransitie. Benieuwd naar deze tools? Bekijk dan hier alle opnames. Mocht je op zoek zijn naar meer manieren om samen slim om te gaan met de klimaatvraagstukken, dan is ook zeker dit ebook met aanvullende informatie aan te raden.