Naar zero emissie vrachtvervoer in Haagse binnenstad

Om zover te komen maken bewoners, bedrijven en gemeente samen plannen om over te stappen naar een schone en leefbare binnenstad. Een gesprek met Liesbeth van Tongeren, wethouder in Den Haag over droombeelden en hoe je die concreet maakt. 

De gemeente Den Haag ondertekende een jaar geleden het Convenant Stedelijke Distributie, samen met Stichting Binnenstad, Binnenstad Ondernemers Federatie, Koninklijke Horeca Nederland, MKB Den Haag, VNO NCW, Uneto-Vni, TLN en Evofenedex. Van Tongeren: “Onze ambitie is om de bevoorrading van het centrumgebied schoner en slimmer te maken. Het doel is om in 2025 zero emissie te zijn. Dit is belangrijk voor het verbeteren van de luchtkwaliteit, voor een noodzakelijke CO2-reductie en voor het behoud van de bereikbaarheid en leefbaarheid van de binnenstad.” 

Mooie woorden, maar hoe kom je van papier tot concrete resultaten? Van Tongeren: “Het gaat allereerst om goede samenwerking. Hiervoor is het Haagse Platform Stedelijke Distributie (*) opgericht met alle betrokken organisaties. Hier worden gezamenlijk afspraken gemaakt en initiatieven op elkaar afgestemd. Op dit moment bekijken we bijvoorbeeld hoe we afval van bedrijven beter kunnen combineren zodat er minder heen en weer wordt gereden.” 

Op tijd 

Goede en tijdige communicatie naar iedereen die de toekomstige emissievrije zone gaat gebruiken is belangrijk, benadrukt Van Tongeren. “Ondernemers met bestelbusjes willen ruim op tijd weten welke regels gaan gelden om in het centrum te rijden. Dan kunnen ze daar rekening mee houden bij de aanschaf van een nieuw voertuig. We nodigen mensen via het platform uit om mee te denken en mee te helpen om de binnenstad emissievrij te krijgen.” 

Verder wil de gemeente kaders stellen voor de langere termijn zodat iedereen weet waar hij of zij aan toe is. Ook neemt de gemeente zelf het voortouw door voor de eigen bevoorrading al stevige eisen aan voertuigen te stellen en zelf elektrische auto’s in te zetten. Samen met het Rijk heeft de gemeente het initiatief genomen voor een logistieke hub. De aanbesteding hiervoor is in december 2018 gestart. De gemeente wil in 2020 met de hub van start gaan. 

Risico’s 

Op termijn worden ook alle stadsbussen elektrisch, zegt Van Tongeren. Om de overgang naar elektrisch rijden te versnellen zijn er al ruim 1.000 laadpalen neergezet in Den Haag. Ook bij aanbestedingen voor bijvoorbeeld het doelgroepenvervoer zijn schone voertuigen een vereiste. Zijn er ook risico’s waar je als gemeente alert op moet zijn? “Die zijn er zeker”, zegt Van Tongeren. “Stille voertuigen worden nu soms nog niet opgemerkt omdat iedereen gewend is aan auto’s die flink lawaai maken." 

Een elektrische auto of vrachtauto is duurder in aanschaf maar goedkoper in stroomkosten en onderhoud. Een Rijksstimuleringsregeling of lagere BPM kan enorm helpen bij de aanschaf, aldus de wethouder. “De gemeente kan beperkt helpen met bijvoorbeeld een slooppremie voor oude voertuigen. Verder staan bedrijfswagens een groot deel van de dag stil. Dat levert niks op voor de eigenaar en neemt ruimte in beslag in de stad. Betere stadslogistiek en autodelen zijn oplossingen die daarbij zouden kunnen helpen. We moeten daarom de vinger aan de pols houden en samen met ondernemers continu de ontwikkelingen blijven volgen en zo nodig afspraken maken.” 

Proces 

Kortom, schone stadsdistributie heeft gevolgen voor veel partijen. Van Tongeren: “Zo is het handig dat bedrijven in de binnenstad bedenken hoe ze vanaf 2025 met hun transport willen omgaan. Het is slim om daar nu al samen met de leveranciers over na te denken en op termijn afspraken over te maken. De leveranciers op hun beurt moeten weer afspraken maken met verladers en vervoerders of een hub-exploitant. Door hierover in gesprek te gaan kan het proces geleidelijk verlopen.” 

Droombeeld 

Ten slotte, hoe ziet stadsdistributie in Den Haag er in het droombeeld van de wethouder uit? Van Tongeren: “Ik droom van een binnenstad waar we minder spullen weggooien, meer spullen repareren en ze met goed volgepakte vervoermiddelen bij de gebruikers krijgen. Alle voertuigen zijn zero emissie en super veilig zodat ook het verkeer veilig is voor iedereen. De lucht is heerlijk fris en er is weinig motorgeluid meer in de stad. We hebben dan ook elektrische bestelbusjes en vrachtauto’s, autonome vervoermiddelen, elektrische bakfietsen en andere nieuwe vormen van lichte en schone voertuigen.”