'Teken Green Deal ZES, en je maakt deel uit van een netwerk'

Bepaal gemeentelijke zero-emissiezones. Dan weten we hoeveel ZE-voertuigen er nodig zijn voor de beoogde 32 gemeentelijke zero-emissiezones in 2025. En dat stimuleert de seriematige productie van e-voertuigen. En de city hubs? Die zijn er in potentie vaak al.

Anne-Marie Nelck werkt vanuit TLN voornamelijk aan de randvoorwaarden voor het operationeel krijgen van 32 zero-emissiezones in 2025. Hét doel van de Green Deal ZES (zero emissie stadslogistiek) dat door TLN actief wordt aangejaagd. Daarbij kijkt Nelck verder dan de kansen en problemen die dit meebrengt voor de eigen achterban, de professionele vervoerders. 

“Stadsdistributiespecialisten werken al jaren samen aan slimme, duurzame en multimodale oplossingen, zoals bundeling van vracht in distributienetwerken en aan high-techoplossingen zoals de digitale vrachtbrief en het OpenTripModel. Zij zien elkaar als samenwerkingspartner, in plaats van als concurrent. Een relatief nieuwe stap voor steeds meer ondernemers in de TLN-achterban is het samenwerken met lokale fietskoeriers", erkent Nelck. 

Haar grootste zorg: “Hoe bereiken we de kleine ondernemer, die geen transportondernemer is, maar wel goederen en gereedschappen vervoert in de steden? Denk aan de schilder met vaak een op maat gemaakte bestelbus voor al zijn gereedschappen. Ook hij wil natuurlijk graag klanten helpen in ZES-zones. Hoe organiseert hij dat? Hoeveel ZES-zones zijn er in zijn regio? Kan of moet hij daarvoor een e-bus aanschaffen en kan hij daarmee dan ook zijn klanten in andere gemeenten bereiken?” 

Terugvalopties 

Nelck geeft hiermee aan dat het instellen van een ZE-zone nog niet zo simpel is als het lijkt, ook niet voor de eigen achterban. Hoe groter de zone, hoe meer impact dit heeft op (energie)laadinfrastructuur, om maar iets te noemen. “En”, waarschuwt ze, “mochten er in 2025 onvoldoende e-vrachtvoertuigen zijn, zoals wel wordt gevreesd, zijn er dan terugval-opties? Mag er dan tijdelijk nog met Euro-6-voertuigen worden gereden, op duurzame biobrandstoffen? Want, wat je ook niet wilt is dat bevoorrading van een supermarkt met cargobikes plaatsvindt. En kunnen ZE-voertuigen snel worden gerepareerd, of zijn er voldoende vervangende voertuigen? Dat hele serviceapparaat moet ook nog worden opgetuigd. Iedereen wil wel duurzaam aan de slag, maar zolang een e-truck dubbel zo duur is als een dieselvoertuig moet je bijvoorbeeld ook denken aan privileges voor koplopers.” Nelck noemt: toegang tot bus- of taxibanen of het afleveren buiten venstertijden.  

ZES-zone 

Waar start je als gemeente? Nelck: “Onderteken de Green Deal ZES. Dan maak je deel uit van een netwerk, deel je kennis en ervaring en krijg je allerlei handvatten om een ZES-zone in te stellen. Bovendien kom je vanuit dit netwerk tot een geharmoniseerde aanpak, waardoor er sneller stappen kunnen worden gezet. En bepaal een ZES-zone en publiceer dat. Dan weten we over welke volumes vracht we het hebben en hoeveel ZE-voertuigen nodig zijn. Vooralsnog rollen die voertuigen niet van de band en dat zal wel nodig zijn om voldoende, betaalbare, voertuigen beschikbaar te hebben in 2025. Bovendien weten we dan iets over de benodigde energiecapaciteit en -laadinfrastructuur." 

Denk aan hybride oplossingen, benadrukt Nelck. Voertuigen die in de stad ZE rijden en buiten het ZE-gebied op conventionele brandstof. Daarnaast kom je al gauw op stedelijke hubs. Misschien een modewoord, maar een studie waard, aldus Nelck, een van de initiatiefnemers (samen met Prologis en Thuiswinkel.org) van de expertgroep City Distribution. Samen met een groot aantal partners* werkte zij aan een blue paper stadshubs, dat een overzicht geeft van kritische succesfactoren. “Kerninzicht is dat er vaak meer hubpotentie in een gemeente is dan je denkt”, vervolgt Nelck. “Bijvoorbeeld bij een bestaande logistiek dienstverlener of in een leegstaand pand in een winkelgebied. Dat kan worden ingericht als goederenuitgiftepunt in de wijk waar goederen om 7 uur ’s ochtends al kunnen worden afgeleverd en ondernemers zelf met een steekkar hun pakketjes ophalen in de loop van de dag.” 

Ondanks alle genoemde hobbels en barrières om te komen tot een ZES-zone, blijft Nelck hoopvol: “Er gebeurt al ontzettend veel en alle afzonderlijke ontwikkelingen versnellen elkaar, maar het start bij duidelijkheid: Waar praten we over?” 

Klik hier voor de expertgroep City Distribution en download er de blue paper