Van klacht naar nieuwe opleidingsmodule toegankelijkheid

Ruim een jaar geleden kreeg een buschauffeur van Keolis te maken met een klacht van een rolstoelgebruiker. “Die klacht kwam via de krant bij ons”, vertelt concessiemanager Veluwe en Midden-Overijssel René Nekkers. Hij is verantwoordelijk voor al het busvervoer in de regio die grofweg tussen Ede, Meppel, Amersfoort en Deventer ligt. Hierin vallen zo’n 280 bussen en bijna 700 medewerkers. “Naar aanleiding van de klacht hebben we contact opgenomen met Toegankelijk Zwolle én hebben we de chauffeur en de rolstoelgebruiker in kwestie bij elkaar gebracht. Dat is wat ons betreft beter dan het via de krant uitvechten.”

Meer begrip door gesprekken

Het eerste contact leidde ertoe dat op regelmatiger basis ontmoetingen werden georganiseerd tussen buschauffeurs en mensen met een beperking. Nekkers: “Deze gesprekken zorgen voor meer onderling begrip en uiteindelijk tot een prettiger reis voor iedereen.”

Om toegankelijkheid structureler onderdeel te laten zijn in de ontwikkeling van een buschauffeur werd besloten een opleidingsmodule te maken voor het nascholingsprogramma. “Iedere chauffeur is verplicht zijn eigen vakbekwaamheid bij te houden middels het landelijk nascholingsprogramma Code 95”, licht Nekkers toe. “In vijf jaar tijd moet de chauffeur vijf dagen nascholing doen. Bijvoorbeeld op het gebied van nieuwe verkeersregels of het omgaan met agressie. Elk vervoerbedrijf kiest de modules die zijn chauffeurs moeten doen.”

Zelf ervaring opdoen

De module wordt door E&R Opleidingen ontwikkeld in samenwerking met Toegankelijk Zwolle, een belangenorganisatie van ervaringsdeskundigen. Hoe de opleiding er precies uit komt te zien wordt momenteel bepaald. Veel aandacht zal er zijn voor bewustwording, weet Nekkers. “De chauffeurs leren onder meer over welke beperkingen er allemaal zijn, je hebt natuurlijk niet alleen maar te maken met mensen in een rolstoel. En wellicht komt er ook ruimte in het programma om zelf ervaring op te doen, door bijvoorbeeld met een blinddoek te lopen. Op die manier ervaren de chauffeurs zelf dat het voor iemand die blind of slechtziend is handig is om iets meer tijd te krijgen bij het zoeken van een plekje in de bus. Daarnaast zal er natuurlijk aandacht zijn voor de praktische kant van het verhaal: hoe zet je bijvoorbeeld een rolstoel goed vast.”

De chauffeurs van Keolis zijn blij met de extra aandacht voor toegankelijkheid. “Ze leren het gesprek aan te gaan. Je kunt in een bus bijvoorbeeld maar één rolstoel meenemen. Als er dan nog iemand in een rolstoel bij de halte staat kan je doorrijden, maar je kunt ook even stoppen en uitleggen waarom je diegene niet kunt meenemen.”

Rijtijden aangepast

De gesprekken, die als opmaat dienden voor de ontwikkeling van de opleidingsmodule, hebben al de eerste vruchten afgeworpen. “We hebben kritisch gekeken naar de rijtijden op sommige lijnen waar regelmatig iemand met een rolstoel op meereist. Je wilt daar graag de voor tijd nemen, maar dat moet wel passen.”

Nu de nieuwe concessie IJssel-Vecht (onder voorbehoud) aan Keolis is gegund, is dat volgens Nekkers hét moment om naar het interieur van de bussen te kijken. “We kunnen natuurlijk niet alles aanpassen, maar we kunnen wellicht wel kleine verbeteringen doorvoeren.”