Nieuwe mobiliteit vereist nieuwe regels (of juist niet?)

Een paar weken geleden mocht ik ervaren hoe het verkeer haar gang gaat in Caïro, de hoofdstad van Egypte. In deze enorme metropool (richting de 20 miljoen inwoners) wordt ogenschijnlijk het ‘anything goes’-principe gehanteerd. De grote doorgaande wegen zijn in essentie asfaltstrips zonder markeringen of aangebrachte rijbaanscheiding, waarover alles en iedereen (fietsers, brommers, motoren, auto’s, minibussen en vrachtwagens) zich voortbeweegt.

Ruimte vragen en krijgen

Voetgangers hebben uiteraard vaak de stoepen tot hun beschikking, maar tijdens elke wandeling door deze stad komt het onverbiddelijke moment dat je je moet voegen bij al het andere verkeer  - de stoep transformeert vaak op een bepaald punt naar een strookje langs de vangrail van een drukke weg).

Zonder enige hulp in de vorm van zebrapaden of verkeerslichten ben je bij het oversteken overgeleverd aan de gratie van de weggebruikers die vijf rijen breed op je af komen. Wonderwel gaat dit na wat oefening prima: zaak is om oogcontact te krijgen met de autobestuurder, waarna je bij herhaling rij voor rij kunt aftikken op je reis naar de overkant van de weg.

Toegegeven, efficiënt is het niet, maar het went en het gaf iets heel menselijks in de relatie met alle andere weggebruikers. Letterlijk geven en nemen.

Terug in Amsterdam belandde ik meteen weer in de strijd om het fietspad. Sinds begin april mogen snorfietsen en scooters daar niet meer op fietspaden en zijn ze naar de rijbaan gestuurd. Wat een contrast met de stad Caïro, die ik net verlaten had. In Nederland zijn we voortdurend bezig alles te categoriseren en kennen in die trant ook ruimte toe aan verschillende vervoersmiddelen.

Steeds meer vervoersmiddelen

Dat wordt nog interessant, want er komen in snel tempo steeds meer categorieën bij. We hebben natuurlijk de eerder vermeldde (en al lang bestaande) snor- en bromfietsen, maar tegenwoordig zie je ook steeds meer elektrische fietsen op de weg. De birò’s (die elektrische zwarte karretjes) zijn tegelijkertijd aan een opmars bezig, evenals de elektrische deelstep.

Waar delen we deze vervoermiddelen in? Op de rijbaan, het fietspad of de stoep? En als je besluit waar ze dienen te rijden, is er dan ook geregeld waar ze mogen parkeren? Sommige gemeenten nemen nu het voortouw om hieraan zelf invulling te geven met allerlei discussies (en ergernissen) tot gevolg.

Op zoek naar balans?

En het is ook goed hoor, dat we het hier allemaal netjes proberen te regelen. Echter fiets ik nu dagelijks over een stuk fietspad de stad in, waar halverwege een blauwe baan van het fietspad naar de rijbaan is aangebracht, als signaal voor de scooterrijders dat ze nu vanaf dat punt niet meer welkom zijn op het fietspad. Af en toe krijg ik dan een visioen van een spaghetti aan markeringen en een woud aan borden: “Vanaf hier moeten steps van het fietspad naar de stoep, bromfietsen van de rijbaan naar het fietspad en de birò’s vanaf het volgende kruispunt ook van het fietspad naar de rijbaan.”

Ik denk dan weer aan Caïro, waar geen borden met drie onderborden bij elke kruising staan, de verkeersdeelnemers elkaar de ruimte wel of niet gunnen door even contact te zoeken en iedereen door elkaar rijdt. Het had wel iets…