Slimme auto’s op weg helpen

"Waarom remmen we nu weer af naar 70?", vraagt mijn vrouw. "Omdat de auto dat zo wil", reageer ik enigszins geërgerd. Sinds enkele weken hebben we een nieuwe auto. Een 'slimme' auto. Een 100% elektrische auto. Goed voor het milieu, maar niet altijd voor je humeur. Het mooie aan de nieuwe auto's is dat ze je tegenwoordig met ongeveer alles kunnen helpen. De ruitenwissers starten zodra het regent, de handrem activeert als je stilstaat, het grootlicht gaat uit bij tegenliggers, etc. Zelfstandig binnen de lijntjes rijden en de maximale snelheid aanhouden gaan ook automatisch. Vooral bij die laatste twee mogelijkheden zie je de afhankelijkheid van een goede digitale versie van de openbare ruimte en dat is het thema van deze blog.

De komst van autonome auto’s biedt een grote groep reizigers een grotere mobiliteit en betere bereikbaarheid. Immers, verkeersdeelnemers die nu door omstandigheden of leeftijd niet meer actief kunnen deelnemen aan het verkeer, denk aan mensen met een beperking of ouderen, krijgen straks de mogelijkheid om in hun autonome voertuig te stappen en deel te nemen aan het verkeer. De auto zorgt daarbij zelf voor de veiligheid van bestuurder en omgeving. De drempel om te reizen wordt lager, langere reisafstanden zijn weer mogelijk en de bereikbaarheid van bestemmingen neemt toe. Mensen zijn niet meer volledig aangewezen op openbaar vervoer, taxi's en/of vrienden en familie. Deze trend is nu al te zien en zal over tien tot twintig jaar heel gewoon zijn.

De inrichting van de openbare ruimte en vooral de digitale tegenhanger ervan spelen hier een cruciale rol. De nieuwe auto’s vertrouwen op een verzameling van eigen sensoren (radar, lidar, camera's) en correcte, gedetailleerde digitale kaarten. Met een Digital Twin van de omgeving krijgen deze auto's de informatie die ze nodig hebben. Informatie over de precieze rijstroken, belijningen, drempels, rotondes, kruispunten en ga zo maar door, staat tot op de centimeter nauwkeurig beschreven. Dit soort kaartmateriaal ten behoeve van een Digital Twin bestaat al en bedrijven ontwikkelen deze kaarten actief. De openbare ruimte verandert ook dynamisch, want wegbeheerders passen tijdelijk inrichtingen aan vanwege wegwerkzaamheden, rioolverbeteringen, aanleg van kabels etc. Hiervoor wordt dezelfde belijning even aangepast, komen er extra borden en tijdelijke afsluitingen van de weg. Voor ons als mens zijn deze aanpassingen heel duidelijk, maar voor de autonome auto vormen ze een verzameling van obstakels.

Het doorlopend up-to-date houden van de digitale openbare ruimte zal de komende jaren de grootste uitdaging worden voor de transitie naar autonome auto’s. Zoals hierboven geschetst hebben we alles wel in huis om onze (digitale) omgeving netjes op orde te houden, maar gebeurt dat nog niet. Kaartbouwers vergeten de maximale snelheid te aan te passen na afronding van langdurige werkzaamheden, aannemers laten de tijdelijke bebording staan om deze later op te halen, etc. Juist dit soort tijdelijke aanpassingen zorgen voor de uitdagingen om autonoom rijden goed te ondersteunen. Hoe meer de werkelijkheid afwijkt van de digitale wereld van de auto, des te onvoorspelbaarder het rijgedrag van de auto voor passagiers en omgeving.

Even terug naar het begin van deze blog. De woordenwisseling tussen mijn vrouw en mij ontstond tijdens één van de eerste ritjes over de A28 in de buurt van Hoogeveen. We reden op de intelligente cruise control en keurig 100 km/h. Tot de auto out of the blue zelf afremde van 100 naar 70 km/h, want volgens de kaartgegevens was de snelheid nu 70 km/h. Dat was die wellicht ooit geweest vanwege werkzaamheden of iets dergelijks, maar die waren uit vervlogen tijden en allang niet meer van toepassing. De onverwachte, zelfstandige actie van de auto zorgde toch even voor een schrikmoment en was duidelijk een mismatch tussen de werkelijkheid en de Digital Twin van de auto zelf. Gelukkig mogen we zelf ook nog iets doen en hebben we de auto voorbij de mismatch weer op weg geholpen.

Auto’s worden steeds slimmer en laten wij ze op weg helpen met een actuele digitale versie van de openbare ruimte.