Wie gaat winnen: De auto of de stad?

In 1961 beschreef Jane Jacobs al haar zorgen over de autogroei in haar boek “The Death and Life of Great American Cities” en zij voorspelde twee mogelijke toekomstige uitkomsten: “Erosie van de steden door auto’s, of uitputting van auto’s door steden”. Dat dystopische toekomstbeeld lijkt weer dichterbij dan ooit. Hoe voorkomen we dat de auto de overhand krijgt in de stad? 

In deze blog wil ik een aantal oplossingen delen die wij in de praktijk tegen zijn gekomen in buitenlandse steden. Elke stad heeft een visie rondom duurzame mobiliteit. De verschillen zitten in de uitvoering en dat maakt het zo boeiend om te zien wat werkt in de ene stad en misschien niet in een andere stad.

Oslo: geen parkeerplaatsen voor auto’s in de binnenstad 

Sinds 2019 weert Oslo autoverkeer grotendeels uit de binnenstad door parkeerplaatsen weg te halen. De inzet is op het aantrekkelijker maken van het openbaar vervoer en zo de leefbaarheid voor inwoners verbeteren. Inzet is vooral gedragsverandering om alternatieven voor de auto te zoeken. Wij hebben voor Oslo het nieuwe busprioriteitensysteem geïmplementeerd om deze verandering te ondersteunen. 

San Francisco: verkeersader terug naar fietsers en voetgangers 

Een variant op Oslo hebben we in San Francisco gezien waar een primaire verkeersader in de binnenstad, Market Street, in 2019 afgesloten werd voor autoverkeer om openbaar vervoer te prioriteren en om de leefbaarheid van dat gebied te verhogen. Op 3rd Street in SF hebben wij met een proof-of-concept aangetoond dat slimme optimalisatie heel gericht ingezet kan worden voor voetgangers en openbaar vervoer. 

Kopenhagen: iedereen op de fiets 

Kopenhagen stimuleert met name het gebruik van fietsen naast openbaar vervoer om het autogebruik binnen de stad te verkleinen. Fietsers en het openbaar vervoer krijgen eerder prioriteit bij verkeerslichten, waardoor auto’s langer moeten wachten. Wij hebben in het verkeersmanagementsysteem in de stad de koppeling gelegd met fietsreistijden, verkeerslichten en digitale schermen langs fietsroutes om het fietsen verder te stimuleren.

Grote lijn 

De samenvatting is dat met name inzet op fietsen en (geëlektrificeerd) openbaar vervoer de hoofdmoot is in het terugdringen van autoverkeer in de binnenstad. Techniek helpt daarbij mee om verkeerslichten slimmer te optimaliseren en niet altijd de auto voorop te stellen. En om reizigers te informeren over betere alternatieven. In San Francisco en Kopenhagen zien we bijvoorbeeld dat voetgangers en fietsers hoger gewaardeerd worden en eerder groen krijgen dan auto’s. Daarnaast helpt dezelfde techniek om het auto- en vrachtverkeer beter door te laten stromen waardoor het wachten op groen bij verkeerslichten verminderd wordt – mits er geen voetgangers willen oversteken uiteraard. 

Een stad zal altijd auto’s bevatten, maar techniek helpt wel om het aantal auto’s in de stad te beteugelen en alternatieven te bieden.