City Deal brengt complexe stedelijke opgaven in één aanpak

Van een nieuwe energie infrastructuur, meer ruimte voor water en groen tot nieuwe vormen van mobiliteit. De komende jaren gaat de openbare ruimte in de steden in ons land op de schop. Hoe zorg je er nu voor dat de verschillende opgaven goed op elkaar aansluiten? De steden hebben dan ook baat bij een meer efficiënte aanpak. Daarom bundelen Amsterdam, Rotterdam, Leiden en Den Haag de krachten met de ministeries van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) en Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) in de City Deal Openbare Ruimte. Samen werken ze aan één aanpak voor al die stedelijke opgaven. 

In de City Deal willen de partijen in kaart brengen welke opgaven er liggen, welke planningen de verschillende projecten hebben en welke investeringen nodig zijn. Uit die inventarisatie willen de partners dan een aanpak ontwikkelen, inclusief instrumenten, voor zowel opgaven als klimaatadaptatie, energietransitie, deelmobiliteit, een nieuwe circulaire economie, en een gezonde en meer natuurinclusieve stad. De City Deal is opgezet naar aanleiding van het signaal dat verschillende steden, infrabeheerders, aannemers en adviseurs hebben afgegeven over de noodzaak van nieuwe methoden, zowel in het beheer als bij ontwikkeling. Het wordt immers steeds drukker in de openbare ruimte, zowel boven als onder de grond.

Puzzelen in de wijk

Nergens anders wordt pas echt duidelijk hoe complex al die verschillende opgaven zijn voor de openbare ruimte dan op straat en wijkniveau. Hier worden specifieke knelpunten en oplossingen concreet zichtbaar. De optelsom van voorzieningen en infrastructuur die zowel in de ondergrond ruimte claimen (denk aan: kabels en leidingen, wateropvang, boomwortels en afvalcontainers) als in de bovengrond, zorgen voor een flinke puzzel. Alleen in samenhang kunnen deze opgaven worden aangepakt. Dat vraagt dus om een nieuwe onderzoekende en ontwerpende aanpak die geïntegreerde oplossingen brengt waarbij ontwerp en beheer samen optrekken. Als bijvoorbeeld riolering in een wijk moet worden vervangen, kan meteen het vraagstuk worden opgepakt om die wijk ook van het gas te halen. Dan hoeft de straat maar één keer open, kunnen slimme toepassingen worden toegepast en ontstaat hogere kwaliteit van de leefomgeving.

Driejarig programma

Met de ondertekening spreken de zes partners daarom de ambitie uit om in de City Deal de krachten te bundelen om deze integrale aanpak van transitieopgaven in de openbare ruimte vorm te geven. De City Deal loopt voor een periode van drie jaar. In deze samenwerking zorgen zij voor experimenteerruimte in de vorm van casusgebieden, de uitwisseling van kennis en ervaring uit de eigen praktijk, het ontwikkelen van praktisch toepasbare methoden, het signaleren en wegnemen van nationale knelpunten en het opschalen van succesfactoren. De focus ligt vooral op het ontwikkelen van instrumentarium voor meerjarenplanning, financiering, gebruik van data, ruimtelijke ordening en sturen op maatschappelijke waarde. Dit instrumentarium moet het mogelijk maken om nu nog incidentele projectsuccessen tot een structurele werkwijze te bevorderen.