Den Haag maakt werk van toegankelijke verkiezingen, maar is het genoeg?

Het is dit jaar 100 jaar geleden dat in Nederland het algemeen kiesrecht werd ingevoerd. Een mijlpaal, nog steeds. Want er zijn meer dan genoeg voorbeelden van landen waar stemmen niet voor iedereen mogelijk is. Maar ook in Nederland wordt het je soms nog lastig gemaakt. Want als je een beperking hebt, is het niet altijd even makkelijk om in het stemhokje te komen. Gemeente Den Haag gaat ervoor zorgen dat iedereen op 20 maart zijn stem uit kan brengen voor de Provinciale Staten- waterschaps- en Europese Parlementsverkiezingen. 

Aansluiting op OV

In Den Haag liggen 81 rolstoelvriendelijke stembureaus binnen 100 meter van een rolstoelvriendelijke OV-halte. Dat is bijna een derde van de in totaal 269 stembureaus. Bovendien komen in zo goed als alle ziekenhuizen en zorgcentra stembureaus. Burgemeester Pauline Krikke zegt er het volgende over: "In Den Haag moet iedereen mee kunnen doen. Daarom blijven wij ons inzetten om de opkomst te vergroten. Bijvoorbeeld met inspanningen voor mensen die de weg naar de stembus, soms letterlijk, moeilijk kunnen vinden. Dat doen we met betere OV-bereikbaarheid, maar ook door bewoners in Woonzorgcentra tegemoet te komen met een stembureau in eigen huis."

Checklist Toegankelijkheidscriteria Stembureaus

Of de gemeente voldoet aan het VN-Verdrag Handicap is nog maar de vraag. Deze wet schrijft namelijk voor dat per 1 januari 2019 alle stemlokalen toegankelijk moeten zijn voor kiezers met een lichamelijke beperking. Om gemeenten te helpen heeft de VNG een Checklist Toegankelijkheidscriteria Stemlokalen 2018 opgesteld. De oude schecklist stamde uit 2014 en schreef nog voor dat 25 procent van de stemlokalen toegankelijk moest zijn. Met ingang van 2019 is dat opgeschroefd naar 100 procent.

Haalbaarheid

100 procent toegankelijkheid is een mooi streven. De VNG realiseert zich echter dat dit misschien niet haalbaar is. "Ondanks de eis dat 100% van de stemlokalen toegankelijk moet zijn, zal de praktijk waarschijnlijk uitwijzen dat uiteindelijk niet ieder stemlokaal voor de verkiezingsdag toegankelijk gemaakt kan worden." Mocht dit het geval zijn, dan adviseert de VNG dat toegankelijke stemlokalen goed verspreid moeten zijn over de gemeente. Zodat kiezers met een beperking niet te grote afstanden moeten afleggen.

Rollator, rolstoel en scootmobiel

De checklist geeft aanwijzingen voor vier onderdelen van toegankelijkheid: communicatie, bereikbaarheid, betreedbaarheid en bruikbaarheid. Het uitgangspunt van de checklist is dat de stemlocatie toegankelijk is voor mensen met een mobiliteitshulpmiddel als een rollator, (elektrische) rolstoel of scootmobiel.