We moeten meer verlangen van onze woonomgeving om het inclusief te maken

vrijdag 8 april 2022

Foto: Shutterstock

Nu we de Covid-pandemie in Nederland langzaam verlaten vroeg ik mij af hoe we onze steden zouden intekenen als we helemaal opnieuw zouden mogen beginnen. De desolate straten in mijn stad leken op landingsbanen. En als je veel wandelt en fietst zoals ik in de Coronatijd heb gedaan en je zet de bril op van een mindervalide persoon, dan valt dit niet mee. Terwijl we onze omgeving in die tijd ontzettend zijn gaan waarderen. Ik vroeg mij af: moeten we niet meer verlangen van onze woonomgeving? Een leefomgeving die niet alleen leefbaar is, maar een die ons gezond maakt en houdt? En dat kan alleen als we dit voor iedereen doen: waar de behoeften van iedereen zijn inbegrepen in het ontwerp van de buitenruimte.

Vrijuit kunnen bewegen heeft prioriteit

We hebben gezien dat mensen gedurende de coronatijd minder zijn gaan bewegen. Vooral de doelgroep ouderen, 65-plussers, hebben minder tijd doorgebracht in de openbare ruimte en mensen met een lichamelijke beperking of aandoening zijn minder gaan bewegen, zoals uit onderzoek blijkt. Het resultaat hiervan is dat ze conditioneel achteruit gingen, minder kracht hadden, sociale contacten misten en last hadden van meer stress. Vrijwel alleen fietsen en wandelen was in die coronaperiode nog mogelijk. Des te belangrijker dat onze eigen leefomgeving zo is ingericht dat iedereen in de samenleving zelfstandig en zonder belemmeringen op pad kan.

Is inclusief dan alleen toegankelijk?

De ‘Richtlijn toegankelijkheid’ van het CROW is hierover duidelijk. Een inclusieve beweegvriendelijke openbare ruimte wil zeggen: ‘toegankelijk voor iedereen’. Iedereen moet zich zelfstandig, veilig en comfortabel kunnen bewegen.

Een goede ingerichte openbare ruimte is toegankelijk voor elke gebruiker zodat hij of zij zich zelfstandig kan voortbewegen zonder hulp van derden. Maar is toegankelijkheid alleen genoeg? Mijn antwoord hierop: nee. Een aspect als veiligheid en een smaakvolle omgeving is eveneens van invloed op het beweeggedrag van jong en oud. Stel je voor dat de kortste route vanuit een vanuit een wijk naar het winkelcentrum een route is langs een onaangename, drukke weg. Je vraagt je dan af: ‘Welke oudere gaat er voor zijn of haar plezier wandelen?’

In concrete projecten waar we als Kragten actief in zijn, zien we op alle schaalniveaus dat veiligheid en esthetiek onderwerpen zijn waar verbeteringen zijn aan te brengen. Het speelt zich overal af, of het nu gaat om verkeer en vervoer, speelruimte of sport- en beweegruimte. Een inclusieve beweegvriendelijke omgeving is in onze optiek niet alleen toegankelijk voor alle inwoners, de omgeving is ten minste ook veilig en aangenaam. Een ander onderwerp dat te maken heeft met inclusie is dat plannen en projecten tot stand komen met belanghebbenden zoals bewoners, ouderengroepen, jeugdambassadeurs, ontwerpers, vervoersmaatschappijen, zorginstellingen en beleidsambtenaren vanuit het sociale en fysieke domein. Een inclusieve beweegvriendelijke omgeving houdt rekening met de behoeften van mensen met een beperking.

Lees de rest van dit artikel in Biind Magazine dat geheel in het teken staat van de Inclusieve Leefomgeving